aktualności prowincji więcej

List Definitorium Generalnego nr 8

Rzym, 12 marca 2017

Drodzy Bracia i Siostry Karmelu Terezjańskiego

Pozdrawiamy Was po bratersku na zakończenie naszego kwartalnego spotkania Definitorium Generalnego, które miało miejsce w Rzymie od 6 do 10 marca z udziałem Gene-rała i wszystkich Definitorów. Za pośrednictwem tego listu chcemy podzielić się z Wami informacjami o dialogu, reflek-sjach i decyzjach Definitorium, tak, by utrzymywać kontakt i stymulować komunię Zakonu (bracia, mniszki i laikat). Pragniemy, by poznawanie różnych rzeczywistości Zakonu na całym świecie sprzyjało wzajemnemu zainteresowaniu i duchowi rodziny.
Jak zawsze, pierwszym punktem porządku obrad Definitorium był przegląd działań w ostatnich miesiącach, w szczególności wizytacji braterskich. W tym okresie nie było wizytacji pasterskich ponieważ w wielu Okręgach Zakonu odbywają się Kapituły i Kongresy kapitularne. Przy tej okazji zachęcamy wszystkich do przeżywania Kapituł z zainteresowaniem i w postawie dialogu oraz komunii, w otwartości na głos Ducha i na znaki czasów. Dobrze by było odczytać list, który O. Generał wystosował do całego Zakonu 14 grudnia ubiegłego roku, zawierający ważne dla Kapituł wskazówki i sugestie.

Sam O. Generał był obecny na rozpoczynającej się 9 stycznia Kapitule Prowincji Brazylia Południowo-wschodnia, odbywającej się w São Roque. Następnie przewodniczył Kongresowi kapitularnemu Delegatury Generalnej Argentyny, który zebrał się w Alta Gracia, Córdoba, w dniach 16-20 stycznia, przy udziale 17 profesów uroczystych Delegatury. Przeprowadził następnie wizytację braterską Wikariatu Regionalnego Paragwaj-Urugwaj-Boliwia, będącego częścią Prowincji Iberyjskiej. Wziął tam udział w Radzie plenarnej oraz zwizytował Konwenty i Klasztory tego regionu. Wikariat ten składa się głównie z młodych zakonników, którzy powoli postępują w kierunku większej autonomii i wewnętrznej spójności.

Ze swojej strony, Wikariusz Generalny odbył w ostatnich tygodniach wizytację braterską w Prowincjach Lombardii i Centralnej Italii. 10 stycznia uczestniczył we wspólnym spotkaniu Rad prowincjalnych oby-dwu Prowincji, które podjęły dialog zmierzający do większej wzajemnej współpracy, szczególnie w dziedzinie formacji początkowej i promocji powołań. Prowincji Lombardzka ma aktualnie w Italii 45 zakonników w 8 wspólnotach, oprócz jednego studenta profesa czasowego, podczas gdy na misji w Kamerunie jest 9 profesów uroczystych, 5 profesów czasowych i 2 nowicjuszy. Natomiast Prowincja Centralnej Italii, powstałej w 2014 roku w wyniku połączenia Prowincji Rzymskiej z Prowincją Toskańską, liczy 51 profesów uroczystych i 3 studentów, oprócz 11 zakonników żyjących poza Prowincją, w służbie Zakonu lub w innych sytuacjach. Obie Prowincje przeżywają, podobnie jak inne Okręgi zachodnie, spadek liczebny i starzenie się, co pobudza do skoncentrowania uwagi na aktualnych priorytetach i do otwartości na współpracę międzyprowincjalną.

O. Johannes Gorantla był w Indiach. Zwizytował Wikariat Regionalny Północnego Malabaru – należący do Prowincji Malabarskiej – utworzony w 2008 roku, składający się aktualnie z 28 zakonników i mający wiele powołań. Zwizytował także domy Prowincji Manjummel, usytuowane w tej samej strefie Następnie udał się do Delegatury Prowincjalnej Ranchi, należącej również do Prowincji Malabar, liczącej prawie 20 zakonników i mającej wielką liczbę formowanych; w tej sytuacji niezbędne jest czuwanie przede wszystkim nad jakością formacji karmelitańskiej kandydatów. O. Johannes utrzymywał kontakt z pozo-stałymi Prowincjami Indii, współpracując w przygotowaniach do Kapituł prowincjalnych. Odwiedził także niektóre klasztory mniszek oraz uczestniczył w spotkaniu Karmelitanek bosych.

O. Daniel Chowning udał się do Francji, by wziąć udział w Zgromadzeniu prowincjalnym Prowincji Pa-ryskiej i przedstawić relację końcową po wizytacji pasterskiej, jaką przeprowadził przed kilkoma tygodniami. Jego propozycje były przedmiotem dialogu pomiędzy zakonnikami. Rozmawiano także o szczególnie trudnym momencie obecności w Iraku, gdzie aktualnie znajduje się karmelita iracki o. Ghadir, który żyje w Bagdadzie i opiekuje się misją na północy kraju. O. Daniel zwizytował także klasztor Karmelitanek bosych w Lyonie (Fourviere) i klasztor w Flavignerot (Dijon), który po kanonizacji św. Elżbiety od Trójcy Świętej jest świadkiem wzrostu liczby pielgrzymów odwiedzających klasztor i miasto Dijon.

O. Javier Mena wziął udział z Kapitule Komisariatu Chile, która odbyła się od 2 do 6 stycznia. Komisariat ten ma 6 wspólnot, 26 profesów uroczystych, 4 studentów teologii i jednego postulanta. W tych dniach zostały przyjęte ważne zadania dla wzmocnienia tożsamości charyzmatycznej w naszych parafiach i pod-jęta została decyzja o definitywnym poparciu wspólnego projektu formacji z Południową CICLA (Karmelitańska Konferencja Międzyregionalna Ameryki Łacińskiej), na etapach nowicjatu i studentatu. Zgromadzenie przyjęło wizytę rad Karmelitanek bosych i Świeckiego Zakonu, z którymi podzieliło wspólne troski oraz potwierdziło podjęcie zadania kontynuowania wspólnej drogi i wzajemnego wspierania się. Zadecydowano też o kontynuowaniu projektu relektury Konstytucji z zamiarem odnawiania życia osobistego i wspólnotowego. W końcu, Kapituła podjęła decyzję o rozpoczęciu przygotowań do ob-chodów 100-lecia śmierci świętej Teresy de los Andes, w roku 2020.

Definitor udał się z kolei do Komisariatu Peru, który odbywał swoją Kapitułę od 7 do 13 stycznia. Komisariat liczy 25 profesów uroczystych, 4 studentów teologii i 4 postulantów. Kapituła określiła drogę zmierzającą do wzmocnienia tożsamości Komisariatu i Karmelu w Peru. W związku z tym położyła nacisk na troskę o osobę i o wspólnotę, co ma znaleźć odzwierciedlenie w projekcie wspólnotowym. Relektura Konstytucji została przyjęta jako narzędzie do pobudzania odnowy życia i jako przestrzeń dialogu. Z drugiej strony, włącza się do wspólnych projektów CICLA, szczególnie jeśli chodzi o projekty związane ze wspólną formacją na etapach nowicjatu i studentatu. W sferze duszpasterstwa Kapituła przyjęła realizację Duszpasterskiego Planu Strategicznego dla parafii, by istniała pewna jedność i kontynuacja duszpasterska, połączona z uwydatnioną tożsamością karmelitańską, przy mocnym zaangażowaniu społecznym. Kapituła uznała jako bogactwo całą drogę Karmelu w Peru, kontynuowaną wraz z Karmelitankami bosymi i wspólnotami OCDS, i podejmuje pracę w tym kierunku, na rzecz wzajemnego wsparcia. Zgromadzenie zapoznało się z krokami poczynionymi na rzecz większej autonomii finansowej.

O. Mariano Agruda zrelacjonował niektóre wizytacje, jakie przeprowadził w różnych krajach azjatyckich. Na Filipinach był w klasztorach sióstr w Cebu, Lucena i Angeles, następnie w Manili i Becold, jak również w konwentach braci w tych ostatnich dwóch miejscowościach. W Indonezji zwizytował ostatnio zrealizowaną fundację Karmelitanek bosych w Dżakarcie, która została bardzo dobrze przyjęta i wspierana szczególnie przez arcybiskupa diecezji, choć nie brakuje trudności z powodu islamskiego klimatu umacniającego się w tym regionie. Stamtąd udał się do Lembang (Jawa Zachodnia, Indonezja), gdzie 17 stycznia celebrowana była 75 rocznica fundacji klasztoru Karmelitanek bosych. Przemieścił się następnie do Tajlandii, by zwizytować klasztory mniszek: Samphran, Nakhon Sawan, Bangkok i Chantaburi oraz konwent braci w Amphoe Sam Phran, który liczy 4 profesów uroczystych, 1 profesa czasowego i 2 postulantów. W Japonii uczestniczył w Kongresie kapitularnym, odbywającym się od 13 do 17 lutego w Uji, Kyoto; w tamtejszej Delegaturze generalnej jest 22 profesów uroczystych i 3 studentów, w 6 wspólnotach zaangażowanych w obsługiwanie 9 kościołów i 7 placówek przedszkolnych. Następnie udał się do Australii, gdzie został poinformowany o czterodniowym Zgromadzeniu regionalnym, jakie bracia co dopiero od-byli w Varroville (Sydney) w perspektywie przygotowań do Kapituły, która odbędzie się w lipcu. 22 lu-tego o. Mariano wziął udział w sakrze biskupiej o. Gregora Homeming, mianowanego na biskupa australijskiej diecezji Lismore: o. Greg urodził się w Sydney w 1958 roku, złożył swoją profesję w Zakonie w 1986 roku, a w momencie swojej nominacji na biskupa był wikariuszem regionalnym Australii (Prowin-cja Anglo-Irlandzka).

O. Daniel Ehigie przemierzył niektóre regiony Afryki. 17 grudnia uczestniczył w uroczystości 25-lecia klasztoru Karmelitanek bosych w Figuil, na północy Kamerunu. Odwiedził później klasztory mniszek w Etoudi i w Bouea. Wszystkie klasztory mniszek, usytuowane w różnych strefach Kamerunu, wykazują pragnienie bardziej intensywnej relacji z braćmi oraz większego wsparcia w dziedzinie formacji. Następ-nie zwizytował dwie wspólnoty braci istniejące aktualnie w Kamerunie: parafię w Nkoabang i dom for-macyjny w Nkolbisson. Misja ta należy do Prowincji Lombardzkiej; dzisiaj pracują tam zakonnicy z Genui, Awinionu-Akwitanii, Nigerii i Kongo, oprócz trzech kameruńskich profesów uroczystych oraz paru młodych na formacji. Bliskie Kapituły prowincjalne będą dobrą okazją, by porozmawiać o sposobie wzmocnienia naszej obecności w Kamerunie, przy niezbędnej współpracy niektórych Okręgów.

Trochę później o. Daniel udał się do Nigerii, gdzie odwiedził klasztory mniszek w Zing i w Owerri (klasz-tor ten przygotowuje nową fundację w Abuja). W Ghanie odwiedził Klasztor mniszek w Tamale, ufundowany przez niektóre klasztory z Filipin. Uczestniczył następnie w spotkaniu anglojęzycznej Konferencji Wyższych Przełożonych OCD w Entebbe (Uganda) od 6 do 11 lutego. W końcu, przeprowadził wizytację braterską w Delegaturze Generalnej Kongo, obejmującej 8 wspólnot (Kananga [2], Lubumbashi, Kinshasa, Brazzaville, Goma, Cimpunda-Bukavu i Bukavu). Złożył także wizytę w klasztorach mniszek w Lubumbashi, Malole-Kananga, Kinshasa i Brazzaville. Delegatura kongijska, złożona z ponad 30 profesów uroczystych, przeżywa dobry moment powołaniowy (aktualnie ma 18 studentów i 9 nowicjuszy) i przy-wiązuje do formacji uprzywilejowaną uwagę.

Jak można zauważyć, w tej krótkiej syntezie wspominana jest często relacja z Karmelitankami bosymi, która od samych początków jest charakterystycznym elementem naszego charyzmatu, który należy utrzymywać i wzmacniać. Obecność Wizytatorów miała wszędzie charakter rodzinny i nie brakowało serdecznego przyjęcia i braterskiego dialogu na temat sytuacji Zakonu; w wielu przypadkach miało to również wymiar formacyjny, z konferencjami i refleksjami na temat różnych aspektów charyzmatu czy Magisterium, w szczególności dotyczących Konstytucji Apostolskiej Vultum Dei Querere i jej doktrynal-nego i praktycznego wkładu do żeńskiego życia kontemplacyjnego.

W międzyczasie O. Łukasz Kansy pozostawał w Rzymie, jako przeor wspólnoty Domu generalnego i moderator Kurii. Podczas zebrania Definitorium rozważaliśmy niektóre aspekty obecnej sytuacji Domu generalnego, między innymi koordynację pomiędzy poszczególnymi Sekretariatami i Definitorami odpowiedzialnymi za każdy sektor, aby dokonać bilansu aktualnego funkcjonowania, by stale zapewniać właściwą i dostateczną posługę Zakonowi.

Po dokonaniu szerokiego przeglądu dokonanych wizytacji, Definitorium rozmawiało o innych tematach przewidzianych w porządku obrad. Jednym z bardziej znaczących było przygotowanie najbliższego Nad-zwyczajnego Definitorium Generalnego, które odbędzie się w Ariccia, w pobliżu Rzymu, od 29 sierpnia (przyjazd) do 6 września (wyjazd). Chodzi o ważne wydarzenie, wziąwszy pod uwagę, że będzie to pierwsze spotkanie Wyższych Przełożonych Okręgów Zakonu po tegorocznych Kapitułach prowincjalnych. Przede wszystkim, O. Generał przedstawi relację o stanie Zakonu, co posłuży do wprowadzenia i uki-runkowania prac Definitorium. Podejmowane będą trzy ważne tematy:

– Pierwszym tematem będzie zarząd prowincjalny, by wypracować lepszą posługę władzy i lepszą komunikację oraz komunię z Zarządem Generalnym i z całym Zakonem. Chodzi o stworzenie prze-strzeni informacyjnej i formacyjnej, która dostarczy Przełożonym narzędzi i kryteriów do wypełniania we właściwy sposób ich odpowiedzialności zarządzania.
– Drugą ważną kwestią będzie analiza i ocena programu sześciolecia, zgodnie z dokumentem Kapituły Generalnej z 2015 „Pora wyruszyć w drogę!”, który przedstawia jako element centralny re-lekturę Konstytucji. Na bazie materiałów otrzymanych dotychczas i na podstawie doświadczeń uczestników Definitorium zostanie przeprowadzona refleksja nad przebytą drogą i nad następ-nymi jej etapami.
– Trzecim tematem podejmowanym przez Definitorium Nadzwyczajne będzie uporządkowanie terytorialne Zakonu, w szczególności dystrybucja geograficzna Prowincji i obecność zakonników i wspólnot na terytorium innych Okręgów.

Jak zawsze się dzieje w czasie takich spotkań, będziemy mieli okazję wysłuchać i komentować inne relacje (ekonomia, misje, itd.); będzie też czas na zebrania różnych Konferencji Prowincjałów czy grup językowych. W najbliższym czasie zostaną rozesłane zarówno oficjalny List Zwołujący Definitorium Nad-zwyczajne, jak i inne szczegóły spotkania. Przypominamy, że Konferencje Przełożonych i Rady prowincjalne mogą nadsyłać propozycje tematów do rozważenia na Definitorium Nadzwyczajnym (PW 199).

Definitorium rozważało niektóre konkretne kwestie dotyczące ośrodków akademickich Zakonu, na przy-kład sytuację niektórych urzędów i posług, które będą musiały być odnowione w przyszłych miesiącach w Terezjanum, czy też niektóre prace niezbędne dla poprawy stanu budynku. Jeśli chodzi o Kolegium Międzynarodowe, zatwierdzone zostały niektóre modyfikacje w Regulaminie wyjaśniające – zgodnie z naszymi Konstytucjami – że dopuszczanie studentów do profesji uroczystej należy do właściwego Prowincjała, za zgodą Wspólnoty formacyjnej (K 123). Przeanalizowaliśmy ponadto sytuację stypendiów, jakie każdego roku przyznajemy niektórym studentom Okręgów uboższych, wspierających formację akademicką. W tym względzie przypominamy, że Centrum Zakonu pokrywa wydatki związane z wyżywieniem i mieszkaniem wszystkich studentów naszych Prowincji, którzy rezydują w Kolegium Międzynarodowym.
Kontynuowaliśmy także refleksję na temat formacji początkowej w całym Zakonie. Zwracamy jeszcze raz uwagę na konieczność dobrego rozeznania powołaniowego i oddelegowania najlepszych sił do formacji kandydatów. I choć jest to temat dotyczący wszystkich Okręgów, to dziś konieczna jest praca w tej dziedzinie przede wszystkim w regionach charakteryzujących się większą witalnością powołaniową, takich jak Azja i Afryka.

Jeśli chodzi o Europę, kontynuowaliśmy dialog nad propozycją O. Generała dotyczącą ustanowienia wspólnoty, która przyjęłaby na kilka miesięcy zakonników będących bezpośrednio po złożeniu profesji uroczystej lub po święceniach kapłańskich, by młodzi Europejczycy mogli pogłębić znajomość charyzmatu i poznać się wzajemnie między sobą. Propozycja ta została zaprezentowana w listopadzie ubiegłego roku Konferencji Prowincjałów Europy, a w styczniu br. formatorom europejskim zebranym w Avila. Zauważyliśmy dość szeroki konsensus co do potrzeby tego rodzaju propozycji i motywów przemawiających za nią, podczas gdy konkretna forma jej realizacji wydaje się wymagać dalszych refleksji. By to uczynić, byłoby dobrze, gdybyśmy mogli liczyć na wkład i jak najszerszą współpracę ze strony przeło-żonych prowincjalnych i odpowiedzialnych za formację.

Ekonom generalny przedstawił przy okazji posiedzenia Definitorium ostateczne i szczegółowe rozliczenie za rok 2016. Saldo bilansu budżetu rocznego jest lekko dodatnie i możliwe było rozszerzenie stanu posiadania. Bez nadmiernej przesady można stwierdzić, że kredyt dostępny aktualnie pozwala na pewien oddech, po tym jak przez parę ostatnich lat ekonomia Centrum Zakonu, w celu pokrycia realizowanych inwestycji czy innych okoliczności, musiała się uciekać do pomocy niektórych Prowincji i klasztorów mniszek w formie donacji lub pożyczek. Solidarność ekonomiczna jest także sposobem wyrażania komunii braterskiej; jedną z posług, jakie Dom generalny prowadzi coraz bardziej jest redystrybucja dóbr, na przykład poprzez pomoc klasztorom biednym, co jest możliwe do zrealizowania dzięki otrzymywanym ofiarom. W tym kontekście okazuje się ważna rola Sekretariatu ds. współpracy misyjnej, od którego otrzymaliśmy sprawozdanie ekonomiczne za rok 2016; tutaj jednak dostępne środki są ograniczone, ponieważ ofiary i składki od Prowincji są niewystarczające.

Prokurator generalny, ze swojej strony, poinformował nas o aktualnym stanie spraw, które prowadzi w watykańskich Kongregacjach w celu uregulowania sytuacji prawnej tych zakonników, którzy o to proszą.

Kładzie on nacisk na to, by nie zaniedbywać nieuregulowanych sytuacji i by czynić niezbędne kroki, by otrzymać odpowiednie dyspensy. Jest to zadanie należące głównie do Prowincjałów i do Sekretarzy prowincjalnych. Prokurator generalny jest do ich dyspozycji jeśli chodzi o wszystkie informacje i potrzebną pomoc.

Informacje, jakimi dzieliliśmy się w tych dniach i tematy rozważane na Definitorium pozwoliły nam odnowić doświadczenie bycia częścią uniwersalnej rodziny, która postępuje naprzód z jej światłami i cie-niami. Chociaż nie brakuje problemów i niepewności, bez wątpienia o wiele większe jest bogactwo charyzmatu spełnianego i dokonującego się w życiu tak wielu braci i sióstr, którzy starają się, by z odnowioną wiernością odpowiadać na wezwanie Pana. Czujemy, że musimy bardziej niż kiedykolwiek, podejmować wysiłek ożywienia naszej osobistej i wspólnotowej identyfikacji z charyzmatem. Czas Wielkiego Postu, w którym się znajdujemy, ze swoim nowym wezwaniem do nawrócenia, może stanowić dobrą okazję do pogłębienia naszej rewizji życia i naszego pragnienia pełnego przeżywania przyjaźni z Chrystusem, który jest źródłem wszelkiej autentycznej odnowy. Niech On sprawi, byśmy mogli się naprawdę przygotować do pełnego uczestnictwa w nowym życiu Paschy Zmartwychwstania.

o. Saverio Cannistrà, Generał
o. Agustí Borrell, o. Łukasz Kansy
o. Johannes Gorantla, o. Daniel Chowning
o. Francisco Javier Mena, o. Mariano Agruda III, o. Daniel Ehigie